Hızla ve dengesiz yükselen kiralar son dönemlerde milyonlarca insanın ortak sorunu. Halihazırda kiracı olanlar yapılan zamlarla mücadele etmeye çalışırken, yeni ev arayanlar ise karşılayabilecekleri rakamlarda ev bulmakta zorlanıyor.
Yeni olmayan bu probleme çözüm olarak sunulan yasal düzenleme ile kira artışları sınırlandırılmıştı. Geçen yaz yapılan düzenleme ile kira artışına yüzde 25 zam sınırı getirildi ancak bir süre geçeli olduğu için 3 ay sonra sona eriyor. Zaman yaklaştıkça kiracılar panik yaşamaya başladı. Sınırlama hangi tarihte bitecek, sonrasında zam oranı nasıl belirlenecek ve kiracıların hakları neler?
Hürriyet’ten Gülistan Alagöz’ün haberine göre, ayrıntılar şöyle:
Yüzde 25 Zam Sınırı Ne Zaman Bitiyor?
Fahiş kira artışları sonrasında yasal düzenlenmeye giderek, “11 Haziran 2022 tarihi ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında (1 Temmuz da dahil) yenilenen sözleşmelerde, kiracıya yüzde 25’in üzerinde zam yapılamayacak” denilmişti. Yani 1 Temmuz sonrası sınırlama sona eriyor.
Sözleşmesi 1 Temmuz’da yenilenen kiracılar tekrar zam sınırı uygulanmasından faydalanabilirken, ertesi gün (2 Temmuz) ve sonrasında sözleşmesi yenileyenler kapsam dışı olacak.
2 Temmuzda Tüm Kiralara Zam Yapılabilir mi?
Habere göre, düzenlemenin sona ermesi hemen ardından zam yapılacağı anlamına gelmiyor elbette. Ev sahipleri senede yalnızca bir kez ve sözleşme yenileme döneminde kira artışı isteyebilir.
Peki Yeni Dönemde Kira Artışları Nasıl Hesaplanacak? Ev Sahibi İstediği Oranda Kira Artışı Yapabilir mi?
Aslında kiraya keyfi oranda zam yapılması hiçbir zaman yasal değil. Düzenleme bittikten sonra da öncesinde olduğu gibi Türkiye İstatistik Kurumu tarafından her ay açıklanan ‘TÜFE 12 ay ortalaması’ dikkate alınacak.
Ev Sahibi Kiracıdan Geçmiş Dönem Zam Farkını İsteyebilir mi?
Hayır, ev sahiplerinin asla böyle bir hakkı olmadığını bilmelisiniz. Yüzde 25 zam sınırına uyan ev sahibi, sonrasında aradaki farkı isteyemez.
Ev Sahibi Sözleşme Yenileme Döneminde Kiracının Evden Çıkmasını İsteme Hakkına Sahip mi?
Konut sahibi istediği herhangi bir zaman kiracısından çıkmasını isteyemez. Ancak, kendisinin ya da bakmakla yükümlü olduğu birinin ihtiyacı varsa, halihazırdaki kiracının tahliyesini talep edebilir. Bunu söyledikten sonra konutu 3 sene boyunca kiralayamayacağı için bu hakkını suiistimal etmek istemeyecektir. Çünkü eğer kiralarsa, evden çıkardığı kiracıya tazminat ödemek durumunda kalır.
Eğer kiracının sözleşme süresi ve yasal uzatma tarihi bitmişse, o zaman ev sahibi herhangi bir gerekçe göstermeden tahliye talep edilebilir.
Bunun dışında bir de konutun satılması halinde, mülkü alan kişi eğer kendi yaşayacaksa kiracının tahliyesini isteyebilir. Böyle bir durumda ya 6 ay ya da bir sonraki sözleşme dönemine kadar zaman tanınır. Tarafların anlaşamaması durumunda yasal yollara başvurulabilir ve tahliye davaları ortalama olarak 2-2.5 yıl sürebilir.
